Over Seth Godin en uitgeven (een persoonlijk betoog) - UPDATE

Het zal menigeen niet ontgaan zijn: Seth Godin gebruikt Kickstarter om geld op te halen voor zijn nieuwste boek The Icarus Deception. Het bericht bereikte me gisteren van vele kanten, en binnen slechts 4 uur had hij zijn benodigde bedrag van $ 40.000,- binnengehaald. Knap. Of niet?

Laat ik vooropstellen dat ik ten eerste een groot fan ben van Seth Godin. De manier waarop hij verhalen kan vertellen, hoe hij die schijnbaar simpel tot de kern weet terug te brengen en aan de hand van heel veel voorbeelden kan illustreren, dat kunnen er maar weinigen. Ik ben, naast zijn Nederlandse uitgever, ook fan van zijn eerdere boeken (waaronder onder andere Purple Cow, Onmisbaar en Tribes).

Maar sinds hij met The Domino Project is gestart (niet het initiatief zelf, en de aankondiging, maar gaandeweg), is er bij mij iets gaan knagen. En dat raakte bij mij gisteren een bepaalde snaar. Vooral na enkel positieve berichten erover te lezen, waar geen enkele kritische noot tussen zat. The Domino Project was hij gestart omdat hij veel vond schorten aan traditionele uitgevers. Dat mag, en in veel gevallen gaf ik hem gelijk. En hé, als je dat vindt, dan moet je het vooral ook zelf proberen. Maar, gaandeweg dat initiatief, kwam het ene na het andere boekje uit. De een nog dunner, korter en sneller geschreven dan de ander. Inclusief zijn eigen twee titels. Een daarvan (Durf!) heb ik uitgegeven, de andere niet. Er daar begon het knagen. De kwaliteit van zijn boeken is wisselend, maar zijn beste titels zijn die waar het meeste zorg aan is besteedt. Waar een verhaal in zit, een rode draad. En bij elk van die nieuwe boekjes, was dat steeds verder te zoeken. Leuk dat het sneller en goedkoper kan, en met meer contact met de lezers. Maar een klassieker als Purple Cow is Durf! bij lange na niet geworden.

Dat hij na een jaar alweer stopte met The Domino Project, was het volgende opvallende moment. In plaats van dat hij lering trok uit zijn ervaringen, en het bij een volgende titel beter zou gaan doen, stopte het, en was het lange tijd onduidelijk wat hij zou gaan doen. Het enige wat hij deed, was zijn geleerde lessen delen (maar niet in de praktijk brengen) en de website in de lucht houden als een soort uitgeven 2.0-platform. Desalniettemin interessant.

Gisteren startte hij dus zijn eigen Kickstarter-project. Kickstarter is misschien bekend van projecten als het Pebble-horloge (dat kan communiceren met iOS-apparaten). Kickstarter is in mijn ogen ook een initiatief voor start-ups, voor nieuwelingen die op geen enkele andere wijze kunnen komen tot het realiseren van hun droom: hun concept op de markt brengen. Dat geldt allemaal niet voor Godin. Hij heeft zo'n enorme fanschare, dat ik het niet vreemd vind dat hij binnen 4 uur $ 40.000,- heeft opgehaald (en nu, 1 dag later, richting de 2 ton gaat). Zet daar nog eens tegenover dat hij dat bedrag (die 40K) krijgt voor een keynote speech, en ik vraag me nog sterker af waarom hij Kickstarter nodig zegt te hebben.

Volgens eigen argumenten, om zijn uitgever te overtuigen. Huh? Wacht even... Zijn uitgever? Hij wilde alles toch zelf doen? Blijkbaar niet meer. En waarom moet hij een uitgever overtuigen? Geloven ze in de VS niet meer in hem na zijn laatste boekjes? Moet hij 40K meebrengen om het überhaupt uitgegeven te krijgen? En wie is die uitgever? Waarom noemt hij die niet bij naam?

Wat ik overal mis, al vanaf het starten van The Domino Project, is de transparantie. Niet dat hij dat moet geven. Hij wekt de indruk dat hij dat geeft, terwijl hij dat niet doet. Misschien typisch Amerikaans. Bij het stoppen met The Domino Project deelt hij wel een lijstje lessen, maar vertelt hij niks over de ware reden. Bij het starten van zijn Kickstarter-project, meldt hij wel dat hij een uitgever heeft, maar niet waarom hij 40K moet inbrengen, wie die uitgever is en waarom hij opeens weer terug is bij een traditionele partij. En zelf vol lof praten over je succes bij Kickstarter, terwijl je (nog steeds) duizenden fans hebt die wel een dollar willen doneren, is voor mij heel iets anders dan een totaal onbekend persoon of bedrijf dat hetzelfde weet te realiseren door met een echt goed product te komen. Niet dat The Icarus Deception niet goed zal worden, dat weet immers nog niemand. Sterker nog, ik hoop echt dat hij weer een uitgever heeft, en dat die ervoor zorgt dat er eindelijk een nieuwe Godin-klassieker in de maak is.

PS: ik hoop serieus dat er een heel goed nieuw boek uitkomt wat echt Godin-waardig is, laat daar geen misverstand over bestaan. 

Update: er is inmiddels het vijfvoudige bedrag binnengehaald dat benodigd was. Maar dat is niet zo bijzonder, gezien zijn fanbase (waar mijns inziens het geld vandaan komt, in plaats van dat het een briljant boekidee is).

Des te treffender, is dat de allereerste reactie onder een van de updates (klik even op previous comments en lees reactie nummer 1, en daarna die van Godin zelf) precies het gevoel beschrijft wat ik hier ook aanhaal.

En bijzonder opvallend: de uitgever in kwestie blijkt Penguin/Portfolio (zijn oude uitgever) te zijn. Een van de Big Six (ofwel, een van de grootste uitgeverijen van de VS). Dus waarom dat geld meebrengen? Een auteursbonus, zoals de persoon in de eerste reactie zich afvraagt?