20 nov 2012

Lessen voor de boekenwereld van de straatgevechten in de muziekindustrie

Ik heb het al heel vaak geroepen, er zelfs met anderen een vierdelige serie aan gewijd, en zal het blijven roepen: boekenwereld, leer van de lessen uit de muziekindustrie! Bijna alles (inderdaad, niet alles) kun je zo overnemen in de boekenwereld. En dat betekent dat veel leed (niet, niet alles) voorkomen kan worden en belangrijker, dat de weg naar de toekomst veel eerder en beter ingeslagen kan worden. En daar kan ik vandaag weer een hoofdstuk met nieuwe lessen aan toevoegen. Ik zou zeggen: doe er je voordeel mee!

Het zijn de belangrijkste lessen uit een betoog van Steve Gottlieb op Digital Book World.

Uitgevers zouden er goed aan doen om te leren van de ervaringen die de muziekindustrie heeft opgedaan met vergelijkbare verstoringen in hun traditionele business.

Fusies van platenmaatschappijen waren beslist niet goed voor het ‘ecosysteem’: niet voor het ontdekken van muziek, niet voor de ontwikkeling van de artiest, niet voor de verkopen en zeker niet voor de kleinere labels. Het zorgde er niet voor dat de groten overleefden en ze beter in staat waren om terug te vechten tegen de dominante retailer, in hun geval, iTunes. En de daar bovenop komende concurrentie van andere online retailers maakte het er ook niet beter op.

De ene na de andere industrie heeft te kampen gehad met dramatische technologische veranderingen, aangejaagd door de consument die steeds meer gemak en efficiëntie eiste die het internet eenieder biedt. In geen enkel geval heeft het terugvechten of vergroten van het marktaandeel (door fusies) bij de sterkere spelers bewezen een succesvolle strategie te zijn, behalve dat het sneed in de kosten en marges terugdrong.

Wat wél bewezen heeft succesvol te zijn, is de consument voor je zien te winnen. Niet terugvechten, maar concurreren in het nieuwe landschap.

Uitgevers blijven in controle als ze nu handelen, op het moment dat ze nog steeds de goodwill van hun auteurs hebben. Want het is de toegang tot die auteurs en het gebruikmaken van hun mogelijkheid om reuring te creëren, wat de sleutel is in de volgende grote transformatie in boekmarketing.

Hoewel Amazon een revolutie in de boekdistributie teweeg heeft gebracht en heeft bijgedragen aan de optimalisatie van het koopproces bij de consument, heeft het (nog) niet de kracht van het internet uitgeoefend op het revolutionaliseren van boekmarketing. Er zijn nog steeds betere mogelijkheden om mensen te verleiden nieuw werk te ontdekken dan ‘klanten die dit kochten, kochten ook dit’. Ook zijn er betere manieren te bedenken om mond-tot-mondreclame te stimuleren, dan twijfelachtige zelfzuchtig geschreven reviews. Er zijn nog steeds de vrijwel onbenutte mogelijkheden in het gebruik van het internet om levendige gemeenschappen van lezers te creëren waar ze op zinvolle wijze hun enthousiasme kunnen delen met anderen, auteurs kunnen ontmoeten, boeken kun bediscussiëren en in aanraking kunnen komen met nieuw werk.

Onderzoek bevestigt ook dat zelfs in het Amazon-tijdperk, de twee grootste factoren die boekverkopen aanjagen, by far, mond-tot-mondreclame en persoonlijke aanbevelingen zijn. En niets jaagt mond-tot-mondreclame en persoonlijke aanbevelingen meer aan dan unieke live interacties met de auteur. Er zijn reeds videoplatformen die alle benodigde aspecten in zich hebben om: dergelijke interactie met auteurs, boeklanceringen, in-store events, lezingen, paneldiscussies en Q&A’s online mogelijk te maken.

Uitgevers bevinden zich in de unieke positie om zelf dergelijke online lezerscommunities te creëren en cureren.

Niet alleen hebben uitgevers de beste papieren om deze kans te grijpen, het zou ook het beste zijn als juist zij dat doen. Ook hier dienen de ervaringen van de muziekindustrie als voorbeeld. Waar consolidatie in de industrie een ravage aanrichtte: op personeel, de waardering van aandelen en nog veel meer, heeft de teloorgang van de grote labels die velen voorspelden nooit plaatsgevonden.

6 opmerkingen:

  1. Zelf vond ik het nogal een zinloos stuk. Het herhaalt dingen die al jaren geroepen worden. Niet dat ik het er niet mee eens ben, maar wat ik mis is het antwoord op de vraag: Hoe dan? Welke duurzame nieuwe business modellen heeft de muziekindustrie de laatste jaren opgeleverd die als voorbeeld kunnen dienen? Hoe kunnen uitgevers in een sterk dalende markt het geld vinden om de consument te winnen? Waarmee kunnen ze de consument winnen? De genoemde videoplatformen zijn ook geen goede voorbeelden, want er zijn voro zover ik weet geen uitgevers die een dergelijk platform of leesgemeenschappen succesvol hebben gelanceerd. De drang naar consolidatie wordt juist ingegeven door het feit dat er voor het soort initiatieven waartoe het artikel oproept veel geld nodig is...

    BeantwoordenVerwijderen
  2. @Jurgen Er zitten een paar herhalingen in, maar het biedt een mogelijke oplossing die nog niet eerder genoemd is bij mijn weten. Als jij hem al wel kende, hoor ik graag waar je dat gelezen hebt.

    De muziekindustrie is er ook nog niet, maar modellen als Spotify of Deezer (en daarvoor, en nog steeds, iTunes) laten zien dat nieuwe businessmodellen voor muziek werken: nummers per stuk verkopen, toegang ipv bezit. Dat het niet de teruggelopen omzet goedmaakt, betekent niet dat het niet werkt. Het zou ook dom zijn om te denken dát zoiets moet gebeuren, wil het succesvol zijn. Wellicht is een digitale toekomst er wel een die minder omzet draait. Hard? Ja. Erg? Voor sommigen wel ja. Realistisch? Denk het wel.

    En leg mij maar uit waarom die voorbeelden die genoemd worden niet goed zijn. Hij noemt ze ten eerste als voorbeeld wat uitgevers zouden kúnnen doen. Wat aangeeft dat het er nog niet is. En daarnaast maakt dat niet dat het een slecht idee is, of dat het investeren in je eigen toekomst onmogelijk is. Wie zegt dat zoiets heel duur moet zijn? Weet je hoeveel techniek er al lang bedacht is?

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Welke oplossing bedoel je precies? Voordat ik op het verkeerde reageer... Ik zie namelijk echt niets nieuws in het stuk.

    Als het dit is: "Uitgevers bevinden zich in de unieke positie om zelf dergelijke online lezerscommunities te creëren en cureren" dan is het a) niet nieuw en b) geloof ik er niet in. Uitgevers in de VS hebben al pogingen gewaagd op dat gebied, soms zelfs meerdere uitgevers samen, maar er is nog niets dat blijvend is gebleken.

    Overigens is van Spotify nog niet eens zeker of ze wel ooit winstgevend worden. En iTunes draait ook net aan quitte. Dus of het werkt, dat valt nog te bezien. Succesvol zijn ze zeker, maar mijn maatstaf is altijd of je er structureel winst mee kunt maken. Bovendien kosten beide bedrijven zo veel geld om draaiende te houden, dat ik het nog niet zo gauw in de boekenwereld zie - wie zou dat moeten doen?

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Nu even onder de juiste naam...

    Welke oplossing bedoel je precies? Voordat ik op het verkeerde reageer... Ik zie namelijk echt niets nieuws in het stuk.

    Als het dit is: "Uitgevers bevinden zich in de unieke positie om zelf dergelijke online lezerscommunities te creëren en cureren" dan is het a) niet nieuw en b) geloof ik er niet in. Uitgevers in de VS hebben al pogingen gewaagd op dat gebied, soms zelfs meerdere uitgevers samen, maar er is nog niets dat blijvend is gebleken.

    Overigens is van Spotify nog niet eens zeker of ze wel ooit winstgevend worden. En iTunes draait ook net aan quitte. Dus of het werkt, dat valt nog te bezien. Succesvol zijn ze zeker, maar mijn maatstaf is altijd of je er structureel winst mee kunt maken. Bovendien kosten beide bedrijven zo veel geld om draaiende te houden, dat ik het nog niet zo gauw in de boekenwereld zie - wie zou dat moeten doen?

    BeantwoordenVerwijderen
  5. @Jurgen Ik doel op de oplossing die jij inderdaad citeert, maar mét een zekere toevoeging: online video. Dat het reeds geprobeerd is (nog niet goed naar mijn mening), betekent niet dat het niet kan werken c.q. een van de mogelijke oplossingen is.

    Dat geldt ook voor iTunes/Spotify. Met name die laatste is nog maar net bezig, en die zijn zeker wel op de goede weg om winst te gaan maken. En zoals ik al zei: dat het mogelijk minder oplevert dan wij allen met print gewend zijn, zou zomaar realiteit kunnen zijn. Dan is het te kort door de bocht om te zeggen dat het niet werkt of het niet goed genoeg is. Wat nu als dat min of meer de max is die je kunt halen uit de exploitatie van digitale media?

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Dan moet je jezelf gaan afvragen of het wel de moeite waard is... Want uiteindelijk staat voor elk bedrijf de vraag centraal of de kosten tegen de baten opwegen: willen we al die moeite doen voor een beetje winst?

    Ik heb geen pasklaar antwoord op deze vraag, maar ik ben altijd wel erg voorzichtig. Met name video is een notoir duur medium om mee te werken en als je daarbij optelt dat de uitkomst van het opzetten van een dergelijk platform zeer onzeker is, moet je de vraag stellen denk ik of uitgevers dat wel moeten willen.

    Mijn voorbeeld is Bookish (http://www.bookish.com/) dat al jaren in beta is en de ene na de andere CEO verslijt. Het is een samenwerkingsverband van Hachette, S&S en Penguin, drie van de grootste US uitgevers en moet precies doen wat in het artikel hierboven beschreven wordt, maar komt maar niet van de grond (http://bit.ly/T6o7r4).

    hetzelfde geldt eigenlijk ook voor Bookwire (http://bit.ly/T6oyl6) van Bowker.

    Ik zie wat dat betreft meer in Goodreads, dat een veel natuurlijker route lijkt te hebben om aan te slaan: eerst lezers binden, dan met het digitale vuurwerk komen...

    En als laatste wil ik toch nog even verwijzen naar het digitaal platform dat allerhande functionaliteiten heeft gelanceerd tegen wie weet welke kosten - en wat heeft het uiteindelijk opgeleverd?

    Ik denk dat proberen de lezer te vangen in grote platforms niet de juiste route is - ik vermoed dat het lezen en de lezer zo veranderd zijn dat deze zich niet meer op een enkel platform laat vangen. We moeten dus iets anders verzinnen. Wat? Tsja...

    Op de eerste plaats moet een uitgever zorgen dat er in ieder geval genoeg content is om de bestaande drukbezochte sites zoals - jawel! - Amazon van video en aanverwante content te voorzien. Uitgevers zijn op de eerste plaats content providers, dus laten we daar nou eens mee beginnen.

    BeantwoordenVerwijderen