Nou, zo fantastisch vind ik dit besluit helemaal niet. Zijn antwoord ligt uiteindelijk wel iets genuanceerder, omdat hij ermee bedoelde te zeggen dat het voordeel dat enkele buitenlandse retailers op die van ons hebben, daarmee teniet wordt gedaan. Dat is inderdaad eerlijker, binnen de branche, maar dan nog vind ik het geen goed nieuws. En dat zit hem in het perspectief. Dat ligt nog steeds teveel bij de eigen (boeken)wereld, en te weinig bij de consument. En daar waar met het papieren boek in een traditie van heel veel decennia een optimum gevonden was in de prijs/kwaliteit-verhouding, gelden er bij digitaal heel andere wetten. En wil je een antwoord hebben op de vraag: wat is daarbij de optimale verhouding? Dan moet je niet bij jezelf en je product, maar bij de consument beginnen.
De reden daarvoor is even complex als simpel. Het simpele zit hem in het gegeven dat als je teveel geld vraagt voor digitale boeken, men ze niet zal kopen. De uitwerking van het psychologische effect dat de prijs heeft op de digitale equivalent, is een heel andere dan die van de papieren uitvoering. En niet kopen betekent bij digitaal toch vaak wél consumeren. Via andere wegen dan de legale. Wat die optimale prijs dan is? Niemand die het nog precies weet. Laag verkoopt beter dan hoog/hoger, maar te laag genereert wellicht minder omzet dan net iets hoger. Dat is dus nog zoeken in de komende jaren. Maar als je slim bent, let je daarbij heel goed op wat de consument doet. En dat is best complex.
En daarmee kom ik terug bij de eerder geciteerde uitspraak: dat de BTW gelijk wordt getrokken (wat in dit geval verhoogd betekent), is dus precies de verkeerde kant op. De prijzen gaan daarmee omhoog, en als ze dat niet gaan (omdat het verlies genomen wordt door retailers dan wel uitgevers), gaan ze in ieder geval niet omlaag. En dat brengt ons geen stap verder.
En of we nu willen of niet (want er zijn er nog genoeg die niet, echt, willen): digitaal is de toekomst. Dat bewijst deze analyse onder andere. En wat in dat staatje niet zichtbaar is, is dat er nog steeds maar een zeer beperkt titelaanbod in Nederland is wat betreft e-books: slechts 4,3%. Dus als er niet bijzit wat je zou willen, koop je het niet. Er ligt in ieder geval een drempel wanneer je eigenlijk digitaal wilt lezen, maar dan toch aangewezen bent op de papieren variant. Of, en die is schokkender: soms is de digitale variant wel degelijk te vinden, ook al is die legaal niet verkrijgbaar. Waarmee niet alleen de uitgever en de retailer, maar ook de auteur inkomsten mislopen. Wat in die analyse wel genoemd wordt, maar waar nog heel veel ruimte voor verbetering is, is het enorm gefragmenteerde e-booklandschap wat wij hebben (in vergelijking tot de VS). Wat het voor de consument niet makkelijker maakt. Daarbij komt nog het DRM, wat het moeilijk maakt om titels te kunnen lezen (gezien alle handelingen), maar wat denk ik ook menigeen weerhoudt om (nog een keer) een e-book aan te schaffen. En daarbij komt ook nog eens het hoge BTW-tarief, wat natuurlijk nergens op slaat als je bedenkt dat de papieren equivalent een laag tarief heeft. En wat voor kulargumenten ze daar ook op verzinnen in Europa of in onze eigen regering, de consument heeft daar geen boodschap aan en 'snapt' het gewoon niet. En daar kan geen redenering tegenop.
En dan kun je er nog een argument bijhalen, en dat is de niet te onderschatten trend van bezit naar toegang. Dat werkt bij muziek al (Spotify draagt bewezen bij aan een terugloop van illegale downloads), en nu ook bij films. Maar als de boekenwereld zich daar naartoe gaat bewegen, kom je als vanzelf weer terug bij de eerdergenoemde punten die toch echt aangepakt zullen moeten worden: het beschikbare titelaanbod, de prijsstelling en vooral geen gedoe (geen in de weg zittend DRM, laat consumenten lezen hoe en waar ze willen).
Als aan al die factoren voldaan is, en dat gaat gebeuren, vroeg of laat, dan is het goed nieuws voor de boekenwereld. Want het is goed nieuws als er producten zijn die consument wil, en dat zijn naast hele goede titels, productvormen die zij wensen. Daar ligt voor ons de uitdaging.
Eerst en vooral bedankt dat je aangeeft dat mijn antwoord aan de Standaard genuanceerder was dan sommige twitteraars aangeven. De uiteindelijke vraag van Boek.be is dat de btw op e-boeken naar omlaag zou gaan en zo gelijk worden getrokken met papieren boeken. Maar dit is op korte termijn niet te realiseren omdat hiervoor een beslissing nodig is van de Europese ministers van Financien. Dat het btw-voordeel van Apple teniet worden gedaan is positief voor de retail omdat nu iedereen gelijk aan de start verschijnt. Dat de prijzen voor de consument zouden stijgen is onzin. Ondertussen lobbyen wij verder voor denverlaging van de btw op e-boeken. Het gaat dus niet over een fundamenteel verschil in mening maar een verschil in tactiek om tot hetzelfde doel te bekomen.
BeantwoordenVerwijderen@Jef dank voor je aanvulling. Wat je zegt klopt, alleen verschillen wij denk ik van mening wat daarvoor de beste tactiek is ;-).
BeantwoordenVerwijderen